Bebegadis

Search
Close this search box.

Coidados do bebé

Coidados xerais

Aos bebés menores de 6 meses non se lles debe poñer ningunha crema solar, e débese evitar a exposición solar de forma prolongada. Para protexerlle do sol débense evitar as horas centrais do día, cubrir o corpo e a cabeza e no carriño poñer algún dispositivo tipo antuca que o protexa.

En liñas xerais o dispositivo debe ser o adecuado ao desenvolvemento psicomotor do neno/a. Por iso recoméndase que os menores de 6 meses vaian tombados, ou levemente incorporados se xa teñen sostén cefálico. Cando manteña a sedestación, pode empezar a ir en sillita, e iso adoita suceder ao redor dos seis meses ou máis.

O Comité Asesor de Vacinas da Asociación Española de Pediatría recomenda no ano 2022 a vacinación 13-valente (contra os 13 serotipos máis comúns e agresivos do neumococo), iniciando a primovacunación aos dous meses de idade e con dous reforzos aos 4 e 11 meses de idade respectivamente.

A ictericia nun recentemente nado considérase fisiolóxica se aparece despois das 24h de vida, e se dura ata 4-5 semanas.

En liñas xerais aumenta os primeiros dí­as de vida, para mellorar a partir do terceiro ou cuarto dí­a.

Cando esta ictericia é moi intensa ou moi persistente, o pediatra indicará os estudos oportunos para descartar que no caso de ser fisiolóxica e moi intensa tratala con fototerapia (ictericia fisiolóxica en rango de fototerapia) ou de non selo, abordala da forma máis adecuada.

 

Durante o embarazo e no momento do parto, parte dos estróxenos que provocan o mesmo, pasan ao sangue do bebé a través da placenta. Ao longo dos primeiros meses de vida o bebé irá eliminándoos progresivamente.

En ocasións, sen que sexa nada patolóxico nin obxecto de alarma, poden provocar unha puberdade precoz en miniatura (mesmo cun mínimo sangrado vaxinal).

O percentil é a situación relativa que ocupa un valor fronte á poboación de referencia. No relativo por exemplo ao peso, se o teu bebé sitúase no percentil 95 quere dicir que a probabilidade de atopar un bebé do seu mesma idade cun peso superior, é tan só do 5%.

Cada vez máis hai produtos adaptados a bebés para evitar as picaduras de insectos, en xeral de uso autorizado a partir dos 6 meses de idade.

En primeiro lugar, seguir as recomendacións do fabricante e como precaución adicional aínda cando sexan cremas “resistentes a auga”, débense volver aplicar a aplicar cada vez que sae da auga. En liñas xerais en ausencia de baño, débense renovar polo menos cada dúas horas.

Nos bebés con dermatites atopica, o baño ha de ser curto (5- 10 minutos máximo), nos nenos/as maiores, aconséllanse duchas. A auga amornada e en lugar de xabóns utilizar galénicas tipo syndet con ph similar ao da pel limitando a súa ás zonas sucias.

En principio nin a permanencia longo tempo en auga doce nin o cloro son bos para as peles atópicas, polo que non é o máis adecuado para a pel, con todo, a piscina ten outros moitos beneficios, así que a decisión unha vez informada compete aos pais, que en calquera caso, deberían rehidratar en profundidade a pel tras o baño.

Os nenos/as con amígadalas grandes sobre todo se se asocian a hipertrofia de vexetacións adenoideas, poden respirar mal pola noite, con ruídos respiratorios, boca aberta, e en ocasións paradas da respiración uns segundos. Iso fai que non descansen ben , polo que de dí­a poden estar cansos, e tamén comen peor porque lles custa tragar.

En función da súa evolución e da repercusión clínica que teñan (apneas do sono, diminución de agudeza auditiva, infeccións de repetición), pode ser obxecto de consulta cun otorrinolaringólogo.

O mellor consello que podemos ofrecer é consultalo co seu pediatra, xa que as causas destas manchas son múltiples e cunha importancia que varía desde completamente inocuas, ata obxecto de tratamento inmediato.

A lingua pode estar branca despois das tomas polo leite, pero adoita desaparecer antes da seguinte toma. Cando este aspecto é máis “irregular e en forma de grumos” e persiste no tempo, debe consultalo por se se tratase dunha infección por fungos. Nese caso o tratamento consiste en aplicar un antifúngico habitualmente formulado como un xel oral.

Se é moi pequeno/a está a establecerse o ciclo soño vixilia, polo que hai que ter paciencia e manter unha rutina constante que encaixe ben cos hábitos familiares e do bebé.

En cambio se é maior cobra máis importancia ter uns hábitos correctos de soño.

En calquera caso, cando se achega a noite convén que a casa estea con luz máis tenue e silenciosa e non utilizar pantallas desde unha hora antes de deitarse.

Cando as alteracións no soño son persistentes debe consultar co pediatra.

A participación de voluntarios sans (especialmente menores de idade) en ensaios clínicos nas súas diferentes fases está rigorosamente regulada.

A decisión da participación do bebé é responsabilidade única e exclusiva dos seus pais (ou as persoas que teñan a súa patria potestade), e debe ser precedida dun procedemento exhaustivo de consentimento informado.

A displasia do desenvolvemento da cadeira, consiste nunha desconformidade entre o acetábulo da cadeira e a cabeza do fémur de múltiples causas.

Ante a súa sospeita o diagnóstico realízase mediante unha proba de imaxe (que en función da idade será unha ecografía, unha radiografía ou ambas).

O tratamento depende do resultado da proba de imaxe e a súa evolución ao longo do tempo.

En calquera caso, este é un problema que debe ser seguido conxuntamente polo pediatra, o ortopeda infantil e o radiólogo.

A mellor forma de prevención das bronquiolitis é a mesma que ante outras infeccións respiratorias; lavados frecuentes das mans dos coidadores (especialmente nas garderías ao cambiar os cueiros), ventilar adecuadamente as estancias e evitar a exposición a irritantes das vías aéreas.

Así mesmo se os coidadores teñen nese momento algunha infección respiratoria, sería ideal que utilizasen máscara.

O frenillo lingual curto é unha variante da normalidade que non ten maior importancia salvo naqueles casos que produce unha limitación moi importante da mobilidade da lingua (anquiloglosia) e interfere significativamente na lactación.

Nestes casos a lactación debe ser avaliada directamente pola matrona e o equipo de pediatría, en ocasións facilítase modificando a postura da nai ou do bebé.

Nas raras ocasións en que persisten as dificultades significativas para a succión, o tratamento é cirúrxico, seccionando o frenillo para liberar a lingua.

A silla para o coche pódese utilizar practicamente a calquera idade, a partir dos dous ou tres meses, cando o neno/a comeza a adquirir sostén cefálico, e co límite que o tamaño do neno/a non faga que a súa cabeza toque o bordo superior do dispositivo.

Debes tentar que estea cómodo e con bo soporte das costas. En canto ás viaxes debes parar, como minimo, cada dúas horas, ofrecendo auga ao neno e paseándoo uns minutos fose do coche.

Na actualidade o Comité asesor de vacinas da Asociación Española de Pediatría recomenda a primovacunación fronte ao virus da varicela aos 15 meses e realizar un reforzo aos 3 ou 4 anos.

Se o teu bebé ten idade de tomar só lactación exclusiva, (é dicir menos de 6 meses), non se recomenda modificar a alimentación.
Se xa toma outros alimentos, e ten unha diarrea importante ou non tolera a alimentación normal, permitir un repouso intestinal dunhas horas e ofrecer solucións de rehidratacion oral hiposódicas ao longo dese tempo é o máis adecuado, retomando a alimentación normal pasado ese período.

En ocasións o seu pediatra en función da idade e o estado xeral do neno/a recomendaralle realizar unha dieta moderadamente astringente.

Se o neno/a, especialmente os bebés, está débil e non bebe ou ten as mucosas secas, debe consultar de inmediato ante o risco de deshidratación.

En ocasións tras administrar as vacinas os bebés presentan un vulto na zona da inxección, é un nódulo vacunal que dasaparecerá espontaneamente. A mellor actitude é observar e comprobar que lentamente desaparece.

Os nenos/as xunto coas persoas maiores son a poboación máis sensible ao cambio horario. A repercusión pode ser nos lactantes na alimentación e en nenos/as maiores en forma de dificultades para espertarse, aínda que esta repercusión adoita ser moi limitada no tempo.
Para atenuar o impacto, o mellor é anticiparse, ir introducindo desde unha semana antes cambios nos horarios das actividades regulares e facilitar a entrada de luz natural na habitación á hora (ou un pouco antes) de levantarse, sempre tendo en conta que é un período de transición breve.

O uso de pezoneras pode ser unha axuda momentánea cando se produce algún problema, pero o seu uso non debe perpetuarse.

Debe consultar coa súa matrona e o equipo de pediatría para identificar e emendar a causa que orixina a necesidade de usala.

O molusco contaxioso é unha enfermidade ví­rica da pel que en moitas ocasións se resolve espontaneamente.

En función do tamaño, número e localización dos moluscos, en ocasións indícase o tratamento mediante curetaxe, ou con algún tratamento quí­mico. En calquera caso debe consultalo co seu pediatra.

Os primeiros meses con soro fisiolóxico e masaxes adecuadas, en ocasións conséguese desobstruir o lagrimal, se persiste a obstrución pasado o ano de idade, debe consultar cun ofalmólogo infantil para desobstruirlo mediante o paso dunha sonda a través do conduto lagrimal.

O sobrepeso e obesidade infantil é un problema grave e de ampla repercusión na vida presente e futura dos nenos. Son esenciais os bos hábitos de alimentación, evitando alimentos de alto indice glucémico e realizar exercicio físico regular.

Estas normas deben ser observadas por toda a familia, xa que a conduta alimentaria apréndese inicialmente en casa. Evitar os ultraprocesados e a bolería industrial é outra norma, así como aumentar a cantidade de froita e verdura. Recoméndase realizar polo menos 5 comidas ao día evitando a fame excesiva.

Ata os 2 anos desaconséllase a almofada por risco de asfixia. A partir desta idade pode utili­zarse unha moi plana, pero non é que estea recomendado, depende da preferencia do neno/a.

Nos nenos/as pequenos, o síntoma cardinal das otitis medias agudas é a dor, en ausencia de leste debería buscarse outra causa para que o bebé leve os dedos ás orellas (consulta habitual dos pais).

Unha forma de evolución das otitis agudas é a otitis media aguda perforada, neste caso obsérvase secreción amarelada no conduto auditivo externo e en ocasións a almofada manchada, cando o tímpano rompe, a dor alíviase.

Outro tipo de otitis, a serosa, prodúcese por acumulación de moco no oído medio sen exercer presión sobre o tímpano, por iso non producen dor pero dificultan a transmisión do son xa que o moco non transmite tan ben como o aire, o seu tratamento é diferente ao das otitis medias agudas.

Dada a diferente natureza e actitude terapéutica en relación coas otitis, ante a dúbida debe consultar co seu pediatra.

É un mal hábito que pode repercutir tanto nos dentes como na forma da boca e na pel dos dedos. Non é bo para a dentición nin para os dedos, que ás veces tamén se resenten (infeccións, etc.).

Modificalo require paciencia e constancia, así, conforme vaia crecendo débeselle explicar por que non debe facelo. Se aínda é moi pequeno/a, podes substituílo por un chupete, respectando a idade límite de uso do mesmo (en xeral 18 meses).

A disquecia do lactante ou falso estreñimiento prodúcese pola incoordinación do bebé co seu sistema excretor, é dicir, cando ten necesidade de realizar unha deposición en lugar de abrir o esfínter anal, péchao, dando lugar a episodios de pranto.

Aparece en nenos/as prematuros e en nenos/as a termo, e resólvese espontaneamente conforme o bebé vai crecendo. Pódeselle tentar axudar flexionando as pernas sobre o abdome ou masajeando o abdome no sentido das agullas do reloxo.

A única forma de evitar a sudamina, unha secreción que se produce polo exceso de suor e “tapona” os poros das glándulas sudoríparas, é evitar a excesiva sudoración, por iso débese axustar a roupa de abrigo á temperatura ambiente, non axustar moito a roupa e tentar manter a mellor hixiene posible.

É normal que os recentemente nacidos treman un pouco co frí­ou, ao cambialos, ao asustarse ou chorar.
Se non vai desaparecendo coas semanas, grávao en ví­deo para poder ensinarllo ao seu pediatra e que determine se é un movemento normal ou non no bebé.

Son unha variante da normalidade, consistentes en manchas de cor azul parduzco de tamaño variable, desde menores de 2 cms a cubrir practicamente todas as costas, non se asocian a ningún tipo de patoloxía nin deben ser obxecto de preocupación nin de ningún tipo de intervención.

Co tempo aprécianse menos ata practicamente desaparecer.

Segundo o tipo de anxioma (plano ou en amorodo) a súa localización e o seu tamaño, o tratamento pode ser tan variable como limitarse a observar e controlar o seu crecemento inicial e atrofia posterior a, de común acordo cos pais, iniciar tratamento médico.
Debe ser valorado polo equipo de pediatría, o momento idóneo son os primeiros meses de vida no contexto das revisións do/a neno/a san/sá.

Pódese utilizar sen problemas.

A mellor forma de acougar a un neno/a nervioso/a é mostrar tranquilidade, se o coidador/a está tranquilo/a, o neno/a pouco a pouco tenderá a imitar a súa conduta.

Explicar de maneira que poida entender pausada e sosegadamente é o camiño óptimo, perseverando na estratexia.

En calquera caso, cada neno/a é diferente, hai que coñecelos e adaptarse a eles, á vez que se lle educa.

A causa máis frecuente de tose nocturna nos nenos/as pequenos/as é o goteo postnasal que se produce ao deitarse, cando teñen mocos. Ter as fosas nasais permeables e durmir semincorporado é o mellor consello para atenuala.

En ausencia de catarro ou se se asocia a outros síntomas (febre, dificultade para respirar, esbirros..), debe ser obxecto de consulta

Habitualmente estas lagañas que aparecen polas mañás son bágoas deshidratadas, basta con limpalas con soro. Se a secreción é amarelada, semilíquida asociada a edema palpebral e persiste todo o día, o máis probable é que sexa unha conxuntivitis, habería que velo co equipo de pediatría.

Se o teu bebé está san e non ten ningún problema dixestivo, non hai inconvinte en que se cambie a marca de leite.

Se ten algún si­ntoma de sospeita, (febre, tose, mucosidade, dor de garganta, dor de cabeza, alteración de gusto ou olfacto se é maior, diarrea ou erupción cutánea), é posible que sexa coronavirus, aínda que tamén moitas outras cousas.
A única forma de sabelo con certeza é realizar o estudo microbiológico que indique en cada momento o protocolo vixente (PCR, test de antí­genos, IgM ou outras).

Os nenos/as ao principio de iniciar a marcha ás veces fano no bico dos pés, co tempo tende a desaparece, é dicir cando xa ande e corra con total soltura débeo deixar de facer, esta transición non ten consecuencias.

Cando este tipo de marcha se perpetúa e sobre todo se arrastra os pés, debe ser avaliado polo equipo de pediatría.

Ningunha vacina, un produto sanitario destinado a aplicar en poboación sa; cuxa seguridade non se avaliou coidadosamente de forma previa sería autorizada para a súa aplicación en nenos pequenos.

Ademais previamente sería testada en adultos, en adolescentes, escolares e preescolares. Sobre este marco xeral, debe terse en conta que as vacinas non están exentas de efectos secundarios como calquera outro produto médico, pero a súa aplicación produce moitos máis beneficios que prexuízos.

As mesmas que para os adultos: hixiene de mans, uso de métodos de protección homologados (máscaras) e ventilación frecuente dos espazos pechados e por último, se é posible, evitar o contacto con outras persoas enfermas.

O medo á escuridade é habitual e non todos os nenos o teñen á mesma idade. Pódeselle poñer unha luz tenue que non interfira co descanso.

Segundo a idade do neno/a, pódese tentar que se adapte paulatinamente, para o que pode resultar de utilidade facelo xogando (por exemplo estar ambos ás escuras na habitación e xogar a atoparse).

Depende da idade do neno/a, o que é importante é identificar cando ten necesidade de durmir.

A necesidade de durmir avaliada en número de horas ao día vai diminuíndo coa idade, e o número de horas que manteñen o soño pola noite vai en aumento, iso implica que as sestas ou descansos diúrnos son cada vez menos necesarios.

En calquera caso todo iso, depende de cada neno/a e dos hábitos familiares.

Debes extremar o coidado nos primeiros contactos entre o bebé e a mascota, que sexan graduais e non deixalos nunca sós.

Ao pouco tempo o contacto pode ser maior. Se o animal é controlable e de confianza, está ben controlado a nivel médico polo seu veterinario, non é ningún problema que o neno/a se críe cun animal doméstico, ao contrario, achega múltiples beneficios desde a responsabilidade a sociabilidade.

Habitualmente o problema non é o leite, o máis común son as regurgitacións que se poden producir por un exceso puntual de inxesta, porque a válvula que separa estómago de esófago aínda non é competente ao 100% (habitual en moitos bebés), ou por refluxo gastroesofágico no que ao anterior engádese a presenza de contido acedo no esófago producindo malestar e pranto.

Por iso é importante consultar o tema co pediatra para que realice a historia clínica, avalíe o crecemento do neno/a e ofreza a mellor solución posible.

Ás veces despois das tomas os beizos aparecen como macerados. Con poucos minutos teñen o seu aspecto normal. Se a lingua queda branca ata antes da seguinte toma pode que sexan fungos, polo que deberí­a velo o pediatra.

Os soplos cardíacos deben ser avaliados coidadosa e individualmente polo pediatra que, en función das súas características e o desenvolvemento do neno, realizará o seguimento e probas oportunas.

Por fortuna na inmensa maioría dos casos, estes soplos son funcionais e non obedecen a ningunha causa patolóxica, desaparecendo ao longo do crecemento do neno/a.

A formulación en talco para aplicar directamente sobre a pel non é adecuada para os bebés xa que deshidratan a pel, as formulacións en forma de crema ou pasta á auga segundo a localización anatómica son as que hai que utilizar.

A vacina contra o meningococo B, das cales bexero é unha das opcións pero non a única, pode producir síntomas xerais como a elevación a temperatura corporal ou o malestar xeral.

O alcance destes síntomas limítase ás primeiras 24 ou 48 horas tras a súa administración. Se os síntomas persisten pasados varios días hai que consultar co seu pediatra xa que é posible que a causa sexa distinta á vacinación.

En doses posteriores en nenos/as que tiveron reacción previamente, en ocasións os síntomas poden ser máis intensos.

Á marxe das medidas preventivas (cambios de cueiro, pastas á auga…) unha vez que o bebé ten unha infección por fungos da área do cueiro hai que aplicar o antimicótico que lle prescriba o seu pediatra, ser sistemático na súa aplicación é fundamental para eliminar os fungos definitivamente.

No recentemente nado son moi frecuentes as hemorraxias subconxuntivales como consecuencia da presentación do feto intraútero. Nos bebés, calquera pequena raspadura da conxuntiva pode producilas. Non teñen repercusión, se reabsorben progresivamente sen deixar secuelas.

O que caracteriza aos terrores nocturnos, é que os nenos/as non recoñecen aos seus pais, son por tanto inconsolables, en segundo lugar que adoitan repetirse sempre á mesma hora (fase N-REM do soño) e en terceiro lugar que non teñen ningunha consecuencia a futuro.

Os expertos en soño, ante a dúbida, recomendan realizar unha axenda de soño do neno/a e gravar un vídeo de curta duración durante o episodio. Con esa información o pediatra poderá establecer o diagnóstico e ofrecer o mellor consello que é observar e protexer para evitar que se golpee con calquera obxecto. Ao día seguinte non lembrará o episodio.

Este consello debe ser individualizado; asi, os bebés prematuros (menores de 38 semanas) máis expostos á hipoglucemia deben ser alimentados cada 3-4 horas, doutra banda hai nenos que ante a hipoglucemia reaccionan con irritabilidade (pranto) e é fácil de identificar, e outros que reaccionan con somnolencia nos que hai que ser máis precavidos para evitala.

En principio un deterxente adecuado para roupa delicada e suavizante debe ser suficiente. Se hai problemas co uso de determinadas pezas consúlteo co equipo de pediaría, pode ser por irritación previa da pel, exceso de determinadas fibras na peza, problemas con algún produto que conteña o deterxente, etc.

É inevitable que un bebé ou un neno/a que teña toda a atención e o tempo dos seus pais, experimente como unha perda que todo ese tempo haxa que distribuílo cun irmán/á, máxime se temos en conta que a dedicación en tempo que requiren os recentemente nados é maior que en etapas posteriores da vida.

Por iso, a forma máis adecuada de evitalo é anticipar a chegada do novo irmán/á, e facelo copartícipe dos seus coidados para que non senta excluído.

Entre irmáns/ás maiores as situacións son máis complexas e hai que individualizalas, pero é importante lembrar que cada persoa necesita un trato diferente. Hai nenos/as que son máis autónomos e nenos/as que necesitan máis coidados e supervisión.

Na actualidade e en ausencia de factores de risco, dependendo de cada Comunidade Autónoma, as vacinas que non cobre o Sistema Nacional de Saúde son as que ofrecen protección contra o rotavirus, o serotipo B do meningococo e o virus do papiloma humano en homes.

A orixe do salouco non está definitivamente establecida, a teoría máis aceptada é que se produce por unha distensión rápida do esófago e o estómago, isto adoita ocorrer cando o bebé come moi rápido, ou deglute moito aire coa toma.

Por tanto, unha maneira de evitar o salouco sería tomar máis amodo e axustar se é o caso o paso de leite da tetina para evitar que degluta aire á vez que toma.

Aínda que a plasticidade do aérea da linguaxe consérvase ao longo de toda a vida, en idade infantil e especialmente nos bebés, é máxima. Por iso a aprendizaxe dunha ou varias linguas é moito máis sinxela a esta idade.

O importante é evitar crear confusión mesturando as linguas de forma continuada, unha estratexia que seguen algunhas familias é que cada proxenitor lles fale nun idioma distinto, iso evita confusións e é máis probable ter unha certa uniformidade.

Os bebés menores de 3 meses que teñen febre deben ser avaliados nun servizo de urxencias hospitalario.

Por encima desa idade o seu pediatra de cabeceira avaliarao e ofreceralle un diagnóstico de sospeita, un plan terapéutico e unha serie de alarmas ante as cales deberá consultar novamente sen demora.

No que se refire a baixar a febre, en función da idade, administraráselle paracetamol ou elixirá entre paracetamol e ibuprofeno, que son os antitérmicos de uso común.

 

Hai tres elementos que poden axudar a soportar mellor os síntomas do catarro, por unha banda diluír o moco, para o que o mellor mucolítico é a auga, por outro permeabilizar as fosas nasais utilizando soro fisiolóxico e por último de noite para evitar o goteo postnasal do moco elevar a cabeceira.

Normalmente o estreñimento é un problema de hábitos alimentarios, aínda que hai bebés con tendencia ao estreñimiento.

Unha alimentación rica en fibra, froita e verdura é a mellor forma de evitalo. Cando o estreñimento está presente e en función do impacto do mesmo na vida diaria do bebé, o seu pediatra a parte de revisar coidadosamente a dieta, ofreceralle temporalmente en función da idade do bebé, diferentes solucións co fin de solucionalo.

Ante calquera atragoamento, nunca hai que introducir os dedos para extraer o obxecto, pois o máis probable é que se introduza e se incruste máis sen querer.
Se o neno/a tose con forza débeselle animar a que tosa xa que é o mecanismo máis efectivo para desobstruir a vía aérea, se a tose é débil e o neno/a perde forza hai que realizar a manobra de Heimlich consistente en aplicar presión sobre a zona do epigastrio para facilitar a expulsión do corpo estraño.
Sería ideal que todos os coidadores realizasen un curso de primeiros auxilios para aprender a realizar estas e outras manobras esenciais cos pequenos.

As causas do pranto son múltiples, na maioría das ocasións inocuas, pero este pranto que nos 3 primeiros meses de vida supoñen ata unha media de 2 horas ao día, xeran estrés e preocupación nos coidadores.

Cando o bebé chora debe comprobarse se ten fame e/o se ten necesidade de cambio do cueiro, unha vez comprobado e emendado, se o bebé ten un pranto persistente e inconsolable debe consultalo co seu pediatra.

O mellor, máis natural e saudable, é que camiñe descalzo por casa na medida do posible ou en superficies como a area dunha praia. De todos os xeitos, se o desaxuste é moi evidente e sobre todo ante a asimetría (unha diferenza moi acusada entra a pisada dun pé respecto a a do outro), é recomendable consultalo co pediatra.

Pasados os 3-5 primeiros días de vida, as deposicións pasan progresivamente de ser meconiais (de coloración verde escura, pegañentas) ás deposiciones habituais nos bebés.

O máis frecuente nos alimentados con lactación natural é que fagan 2-3 deposiciones diarias, mesmo cada vez que toman, de consistencia semilíquida, e con grumos amarelos, aínda que cabe destacar que a cor pode variar dun bebé respecto a outro e en xeral non é relevante.

Se é común que moitos deles pasen pola fase que se coñece como deposiciones escasas do bebé aleitado, na cal fan deposicións de forma errática pero coas mesmas características que tiñan previamente.

Posteriormente cando comece coa alimentación complementaria cambiará o aspecto e o cheiro das deposicións.

Nos nenos alimentados con fórmulas artificiais, as deposiciones son menos frecuentes e máis compactas.

Debemos preocuparnos cando o neno está incómodo, o abdome distendido, vomita ou expulsa produtos patolóxicos coas deposiciones (sangue, moco moi abundante, pus..). Nestes casos debe consultar co equipo de pediatría.

A bronquiolitis é unha infección vírica que produce obstrución da vía aérea de pequeno calibre (bronquiolo) en nenos/as menores de dous anos.
Non existe un tratamento efectivo segundo a evidencia científica dispoñible, xa que os broncodilatadores, como o salbutamol, non actúan sobre os pequenos bronquios dos bebés. Nos hospitais, o que se fai é utilizar medidas de soporte cando o cadro é grave; isto é, osíxeno, hidratación intravenosa se é preciso, antitérmicos, etc.
En casos leves bastaría co tratamento domiciliario: ofrecer líquido entre as tomas, soro fisiolóxico no nariz e aplicar vapor de auga.

A asociación española de pediatría (AEP) recomenda a vacinación contra os serotipos B por unha banda, e os serotipos ACWY do meningococo.

Estas recomendacións, o número de doses e a idade ás que administralas, pódense consultar na páxina web do Comité asesor de vacinas da AEP.

A maioría das comunidades autónomas inclúen a protección fronte aos serotipos ACWY pero non fronte ao serotipo B.

Os ganglios rexionais son a primeira barreira. No caso dos nenos/as, como o seu sistema inmunitario está a madurar e recibindo continuamente novos xermes dos que teñen que defenderse, é bastante normal que teñan ganglios, é dicir, non é o mesmo un ganglio nun adulto que nun neno/a.

É bo consultalo co seu pediatra xa que aínda que na inmensa maioría das ocasións non teñen importancia, outras deben ser avaliados coidadosamente.

A lateralidade adóitase afianzar na época preescolar, entre os tres e 6 anos. A esa idade xa se pode notar cal é a man dominante e cando o neno comece a escribir e aprenda a manexar instrumentos como as tesoiras, etc utilizará a man dereita se é destro ou a esquerda se é zurdo.
Non se debe impoñer o domino dunha man sobre a outra.

En nenos que están a empezar a camiñar non se debe facer nada, xa que a medida que vaia aprendendo a andar irase corrixindo el só.

Unha forma de evitalo é poñerlle zapatos con sola algo ríxida.

En nenos/as que xa consolidaron a deambulación autónoma (maiores de 18 meses-2 anos) isto debe ser consultado co equipo de pediatría.

A pel é o órgano de maior tamaño do ser humano, nos bebés cuxa superficie corporal relativa é moito maior isto é aínda máis notable.

Pola perda da capa protectora da pel e a secura prodúcense as manifestacións da dermatite atópica, cuxo sintoma cardinal ademais do enrojecimiento da pel é o proído, síntoma moi destacado, ante cuxa ausencia se debe reevaluar o diagnósitco.

Para limitar o alcance das dermatites e os seus síntomas a clave é reparar a capa protectora da pel e hidratar en profundidade. Isto débese consultar co equipo de pediatría para elixir os produtos e cosméticos máis adecuados para cada bebé.

A gardería e a escolarización temperás non son necesarias nin prexudiciais. A escola infantil empeza no ano que o neno/a cumpre 3 anos. Depende da situación familiar que unhas familias elixan unha ou outra opción, pero non é unha necesidade educativa nin social, xa que os nenos/as a esta idade aprenden de forma natural cunha atención adecuada e estímulos apropiados, xa sexa na gardería ou en casa e poden socializar por outras vías.

A superficie corporal relativa dun bebé é moito maior que a dun adulto, por tanto están máis exposto ás perdas insensibles de auga.

Teñen máis risco de deshidratación, polo que necesitan a lactación a demanda e se xa toman outros alimentos ténselles que ofrecer auga frecuentemente.

As otites medias agudas prodúcense por unha infección do oído medio. Algún estudo apunta a que os nenos alimentados con lactación natural teñen menor risco relativo, pero os datos non son definitivos. En calquera caso, manter ben ventilada a trompa de Eustaquio, é un bo mecanismo de evitar ou polo menos diminuír a probabilidade de ter otites, por iso insístese tanto nos lavados nasais cando teñen mocos, e se o neno é capaz de mastigar, o propio mecanismo de a mastigación favorece a aireación da trompa.

A dermatite do cueiro é unha inflamación con enrojecimiento da pel, que pode ser dolorosa para o bebé ou canto menos, molesta.
Prodúcese pola irritación causada por varios mecanismos, (ouriños e feces sobre a pel, humidade por oclusión do cueiro tantas horas ao día).
Para evitala, adóitanse utilizar cremas de barreira, que o que fan é que a humidade, ouriños, feces do bebé non contacten directamente coa pel. As pastas á auga son unha boa formulación para actuar como método de barreira, pero débese cambiar o cueiro en canto se detecta que ouriñou ou realizou unha deposición.

 

En absoluto debe supoñer unha preocupación, moitos nenos/as sans nunca gatean. O importante é que as cadeiras estean ben aliñadas e cunha maduración adecuada, e que o desenvolvemento psicomotor sexa normal.

Estes fitos compróbanse nas sucesivas revisións de saúde na consulta do equipo de pediatría. Sobre esa base, os nenos/as que gatean faio aos 9-10 meses de idade, outros con todo sen gatera previamente, pasan a ter deambulación sostida (camiñar da ano) aos 11-12 meses. Ambos os feitos son completamente normais.

O número de horas adecuado para o descanso nas diferentes etapas da vida non está definido, pero podemos dicir que os bebés necesitan durmir moitas máis horas que os nenos/as maiores.

Ao longo do crecemento, o número de horas de descanso diminúe conforme madura o sistema nervioso central. A mellor forma de saber se o neno/a descansou o suficiente é ver se está contento/a e activo/a.

Ao redor dos 3 anos xa teñen case toda a dentición caduca. Algunhas pezas (habitualmente os molares) pódense atrasar un pouco máis.

O ciclo soño vixilia é algo innato do individuo. Isto quere dicir que o neno/a a determinada hora ten unha tendencia natural a descansar.

Unha vez establecida a rutina de deitarse os primeiros meses de vida é moi fácil que o neno/a se adapte, pero unha vez máis o máis adecuado é perseverar na mesma sen alterar os horarios nin os contextos.

A medida que o neno/a crece, o número de horas que precisan durmir é inferior e haberá que ir modificando esa rutina para adaptarse.

Cando teña os primeiros dentes é importante retirar o chupete. Tamén se debe empezar unha hixiene dental lixeira, limpando os dentes cun cepillo brando sen dentífrico, unicamente con auga.

Segundo a idade do neno/a a causa do estrabismo pode ser moi variada, desde a falta ou exceso de ton dalgúns dos músculos que moven o ollo, ata defectos de refracción moi acusados unilaterais, que fan que o neno/a deixe de usar o ollo que ve mal.

En calquera caso, este é un problema que identificado pola familia e confirmado polo pediatra, debe ser tratado por un oftalmólogo infantil.

Todas as persoas temos resistencia a abandonar rutinas onde sentimos seguros, isto é máis acentuado nos nenos/as pequenos/as, por iso a maioría das escolas infantís senón todas, teñen protocolos de exposición progresiva á nova experiencia, para familiarizarse coa contorna física e humano.

Ademais de transmitirlles ilusión, de ver a máis nenos/as, de xoguetes novos e seguridade do ben que vai estar, e que se lles recollerá, cada neno/a en calquera caso ten un ritmo de adaptación diferente.

Cando o rexeitamento ao colexio prodúcese en nenos/as en idade escolar (maiores de 6 anos) que previamente se adaptaron ben, hai que investigar a causa.

A erupción dentaria é un proceso fisiolóxico, non se debe medicalizar a normalidade. Se o bebé está moi incómodo pola noite, as enxivas están a fase de erupción e impide descansar, pódeselle administrar un analxésico por vía oral á dose habitual. Non está recomendada a aplicación de calmantes directamente sobre a enxiva.

Non hai unha causa coñecida nin un tratamento efectivo recomendado, aínda que son moito menos frecuentes naqueles bebés alimentados con lactación natural. Habitualmente se atenúan ata desaparecer cara aos 3 meses de idade.

Recomendáronse para atenualos desde administrar diariamente probióticos, ata a exposición a ruídos disarmónicos, pero é importante lembrar que non hai evidencia científica da efectividade de ningunha destas intervencións.

Hai unhas normas básicas que se deben observar sempre, a primeira é evitar as horas centrais do día nas que o ángulo dos raios solares ten unha incidencia máxima.

A segunda é que a dose de exposición solar acumúlase ao longo dos anos.

A terceira é que non se debe expoñer ao sol sen protección con cremas solares (factor 50+), que deben renovarse seguindo as recomendacións do fabricante e a cuarta protexer a cabeza.

Se se observan esas normas rigorosamente, a exposición moderada ao sol non ten por que ser prexudicial.

Non está establecido. Ao longo do crecemento, os nenos/as necesitan durmir menos veces ao día e os períodos de soño nocturnos son máis prolongados. En calquera caso é algo que se debe individualizar e, non se debe impoñer, simplemente adaptarse ao neno/a.

De día os bebés adoitan controlar os esfínteres sobre os 24-30 meses. Pola noite é moito máis variable, ás veces ata os 5-6 anos non controlan, trátase de enuresis nocturna, pero entra dentro da maduración normal. O máis frecuente, é sobre os 30-36 meses. Cando se repiten períodos máis ou menos prolongados (4-5 dias ) de noites secas, pódese tentar a retirada.

O habitual está entre os 2 e 3 anos de vida, iniciando o recoñecemento de facer deposicións polo día, en calquera caso isto depende, como moitas outras cousas de cada neno/a. Os pais deben adaptarse e facilitarlles a retirada ante a normal resistencia de todas as persoas a abandonar hábitos que lles dan seguridade.

De modo xenérico podemos establecer que se deben utilizar filtros con factor de protección 50+, que protexan fronte a radiación ultravioleta A e nos bebés baseados en filtro físicos.

Ademais se é menor de 6 meses hai que evitar expoñelo ao sol, poñerlle roupa e antuca, e por último aplicar crema con antelación, de forma abundante e renovala cada dúas horas ou menos se se bañan.

Desde o nacemento unha masaxe adecuada cada día é beneficiosa, é unha forma de transmitir ao bebé agarimo, confianza e seguridade. Pero ademais de achegar beneficios emocionais, as masaxes tamén poden aliviar molestias e axudan ao bebé para relaxarse e alíviano do estrés, estimulando o sistema musculoesquelético.

Refórzase o vínculo afectivo do bebé cos seus pais a través do contacto, a mirada, a pel, o sorriso, as caricias, o cheiro, a calidez. Para facer a masaxe ao bebé débese escoller un momento de relaxación, débese presionar, levemente para que a masaxe resulte efectiva.

En xeral recoméndase bañalos cada día, sobre todo se se ensucian, (xogan en terra, etc.).
Para evitar prexudicar a súa pel os baños deben ser curtos, (5-10 min), con auga non demasiado quente e utilizando preferiblemente xeles con ph neutro e aplicándoos alí onde haxa suciedade.

Ao bebé pódeselle cortar o pelo cando se desexe, sempre con moito coidado. O dito popular de pelalos para que o pelo salga máis forte é falso. É habitual e normal que aos recentemente nados cáiaselles o pelo do nacemento.

Non está establecida nin a idade nin a conveniencia de deixar ao bebé nunha gardería. En caso de necesidade pode utilizarse a partir do momento en que os pais non se poidan ocupar do bebé.

Se non é estritamente necesario, a idade ideal sería a partir do 18-19 meses, cando ten postas xa todas as vacinas iniciais e está nunha idade de maior capacidade de socialización.

É unha decisión familiar. O razoable é que as demandas de asistencia (pranto…) sexan atendidas. Conforme o neno/a crece, estas demandas prodúcense con menor frecuencia e é máis probable que poida descansar con normalidade noutra habitación.

É esperable que aos 18 meses xa falen palabras soltas e aos 2 anos constrúan frases sinxelas con dúas palabras. En calquera caso a variabilidade é moi importante, e está tamén influído polo nivel de estimulación do neno/a.

A dentición é un proceso moi variable dun neno/a a outro/a. O que é máis habitual e non require ningunha acción é o neno/a que inicia a dentición entre os 6 meses e os 12 meses.
Se máis aló dos 12-15 meses non saíu ningún dente sería conveniente consultalo.

A fimosis considérase fisiolóxica ata os 3 anos.
Pasada esta idade, nos controis de saúde establecidos, o pediatra valorará se ten fimosis e nese caso, como hai que proceder.

Os bebés sempre ven, outra cousa é que enfoquen e vexan con claridade, isto ocorre máis tarde.
É dicir, de recentemente nacidos xa distinguen a luz e as siluetas, aos tres meses distinguen o rostro e aos 5 ou 6 meses seguen os obxectos coa mirada.

Os mocos, nos nenos/as pequenos/as, acompáñanlles ata ben entrada a primavera. É moi importante unha boa hidratación, a auga é o mellor mucolítico.

É recomendable ventilar ben a habitación, poñelos a durmir un pouco incorporados, lavados nasais con soro fisiolóxico.

Poucas veces hai que poñerlle cremas aos bebés por granitos na cara, a menos que se trate dunha dermatite atópica, e iso xa o dirá o pediatra. En ocasións débense á humidade, a que regurgitan un pouco e a cara está en contacto con ese leite medio dixerido, para evitar isto débese tentar mantelo ben seco, en ocasións hai que utilizar babeiros.

Como con calquera outro fito do desenvolvemento, este, depende de cada neno/a.
Hai nenos/as que aos 5 meses xa logran durmir toda a noite, hainos que ata os 2 anos non o consiguen.
É recomendable facilitar que se durma sempre en ambiente tranquilo e silencioso, sobre todo de noite, e cunha rutina constante, é dicir, sempre á mesma hora, que non vexa pantallas e salga a intres ao aire libre, isto último axuda a xerar a melatonina que é a hormona que nos axuda a durmir.

Aínda que é un costume estendido, non hai ningún motivo médico para aplicar solucións baseadas en alcol na pel dos nenos/as. En caso de facelo é decisión e responsabilidade dos seus pais.

Normalmente durante o día, en vertical, os nenos vanse tragando os mocos pero pola noite, en horizontal, vánselle acumulando na garganta, por iso, tosen con maior frecuencia.

A temperatura dos nenos/as é igual que a dos adultos, na axila é normal ata 37,2°C, entre 37,2° e 38° son décimas, por encima xa febre.
Débese evitar darlle antitérmicos ata que estea por encima de 37,5ºC, e se o estado xeral é bo, a partir de 38. En xeral eses fármacos utilízanse non tanto para baixar a temperatura senón para aliviar a incomodidade que se produce cando a temperatura se eleva.