Bebegadis

Search
Close this search box.

Nutrición do bebé

Alimentación complementaria

Ao longo dos primeiros meses de vida, hai etapas nas que aparentemente o bebe non está en aparencia satisfeito co peito, en liñas xerais relaciónase este período de ansiedade, nerviosismo, procura continua do peito con cambios na velocidade de crecemento do bebé, que son transitorios e de duración breve.

Os máis frecuentes prodúcense cara ao final do primeiro mes, contorna ao mes e medio de vida e aos 3 meses. Esta última, é un pouco máis complexa xa que necesita menos leite por diminuír a velocidade de crecemento, e ao estar máis conectado coa contorna, distráese con moita maior facilidade, a nai á súa vez percibe as mamas máis brandas e pensa equivocadamente que o comportamento do bebé é porque xa non produce suficiente leite, cando en realidade o que sucede é que se están adaptando ás súas necesidades.

O mellor consello para afrontalas é manter a calma e saber anticipalas.

É posible que sexa polo leite, débeselle ofrecer máis auga, froita e verdura para compensalo sen retirar o leite. A cantidade recomendada diaria está en torno ao medio litro diario.

É correcto a condición de que a cantidade global de comida que toma ao longo das 24 horas do día, sexa suficiente. Se o seu peso e tamaño é adecuado para a idade,  é que está ben alimentado.

Totalmente normal e esperable. O ritmo de crecemento é menor, os alimentos sólidos achegan máis calorías e pode dar a falsa impresión que deixaron   para comer. o importante é comprobar nos controis de saúde que o crecemento é o adecuado.

Pódenselle dar iogures de sabores, pero non é o máis adecuado, adoitan ter exceso de azucres libres.

O bebé pode tomar cereais desde os 6 meses, as galletas non son a mellor forma de darllos, é máis adecuado o pan ou os cereais integrais.

A mellor forma é realizar unha alimentación variada e equilibrada, fuxindo de ultra procesados, bollería industrial e alimentos de alto índice glicémico. A froita e as verduras en liñas xerais achegan un contido vitamínico moi alto.

Pódese utilizar o microondas, mellor con recipientes ou biberóns de vidro. Probar sempre a temperatura antes de ofrecer o leite ou alimento, pois a superficie pode estar frí­a pero por dentro moi quente, polo que se aconsella mesturar o alimento antes de administralo.

Estritamente non o necesita ata os seis meses de vida. A recomendación da Organización Mundial da Saúde é alimentación con lactación natural exclusiva ata esa data. Pasada esa idade, pódeo tomar, en pequenas cantidades, para introducir o glute de forma progresiva, por exemplo con bastonciños de pan que se desfán facilmente coa saliva.

Pasar de lactación (sobre todo materna e en menor medida artificial) a verdura, non é sinxelo, a primeira é bastante doce e a segunda salgada. Para non facer un tránsito tan brusco de sabor, a cenoria e cebola fervidas resultan doces. Lembra que acelga, espinaca e borraxes o primeiro ano non son aconsellables.

Se comeu pouco, podes suplementar con leite, aínda que é importante na transición a alimentación complementaria perseverar, para evitar que o leite sexa substitutiva.

Tanto a pasteurización como a UHT son métodos estandarizados e autorizados para esterilizar o leite e que se poida conservar. Respectando a data de caducidade non hai diferenzas substanciais desde o punto de vista nutritivo entre unha e outra, que permitan establecer unha recomendación.

O principal motivo para recomendar as mal chamadas leites de crecemento ou leites 3, cuxo nomee máis adecuado sería o de leite para nenos/as pequenos/as, é suplementar a súa dieta con ácidos graxos poliinsaturados de cadea longa (os coñecidos como omega 3 e en menor medida omega 6), que en condicións normais obteríanos do peixe da dieta. Así, en nenos/as que non toman pescado con regularidade, independentemente do motivo, este leite podería achegar eses nutrientes.

Non deberí­as darlle leite semidesnatada ou pobre en graxa, está recomendada unicamente para nenos/as que teñen factores de risco como hipercolesterolemia ou outras patoloxías crónicas, e baixo a indicción médica expresa. Un neno/a san debe tomar leite enteiro.

Non é recomendable.

Débense seguir as instrucións do fabricante, entre as cales figura o utilizar auga morna (a non máis de 37ºC). Se, a pesar disto, continúan saíndo grumos, poderíase considerar preparar o biberón nun vaso aparte e batelo cun batedor de biberóns.

Estas situacións, transitorias, son habituais, o importante é a cantidade total que inxire ao longo do día e sobre todo o crecemento en peso e lonxitude. Non é unha boa idea forzar a alimentación, e tamén se debe lembrar que pasados os 4-6 meses de vida o crecemento do neno xa non é tan espectacular como nos primeiros meses e por tanto o apetito xa non progresa igual.

Na maioría dos bebés, o reflexo de extrusión (expulsar calquera contido da boca) desaparece entre os 4 e 6 meses de idade, por iso, tendo en conta a recomendación da Organización Mundial da Saúde de manter lactación natural exclusiva ata os 6 meses, o momento de iniciar a alimentación complementaria son o 6 meses. Dependendo da estratexia elixida, o neno poderá alimentarse por se mesmo con supervisión directa e poñendo os alimentos coa textura adecuada (baby led weaning) ou será alimentado con culler ou pequenos anacos a triturar coas súas enxivas, polos seus pais.

Non está establecida nin a conveniencia nin por tanto a cantidade de papilla de cereais, é importante que tome a cantidade de leite suficiente, e o cereal (separado en forma de pan ou similar) ou mesturado co leite utilízase para aumentar a saciedade. O mellor signo dunha boa alimentación é un crecemento adecuado.

O destete nunha lactación materna prolongada (aquela que se mantén como único alimento ata os 6 meses, e complementa o resto da alimentación ata os dous anos) pódese facer de forma sinxela e rápida se é o neno o que o abandona. Se a decisión é da nai, pode resultar máis dificultoso. En liñas xerais, recoméndase facelo de forma gradual, diminuíndo número de tomas e tempo por toma sen negarllo, e tentando ofrecer alternativas lúdicas. En resumo, buscar unha saída pactada (adaptando a linguaxe á idade do neno), pero perseverando con paciencia ata alcanzar o obxectivo final.

Os cereais non hai que retiralos, senón ofrecelos en forma adecuada á súa idade. En liñas xerais a forma máis sa de tomalos é na súa forma natural (pan, pasta arroz..). Segundo a idade pódese ofrecer pan para almorzar ou merendar, (tostado aderezado con aceite de oliva, por exemplo), e tamén nas comidas principais, (prato de arroz, de pasta, sopas, etc.).

As recomendacións son Lactación natural exclusiva ata os 6 meses e despois manter a lactación natural como fonte principal de lácteos ata o primeiro ano de vida como mínimo. Se a lactación natural non é posible, formúlaa de inicio (leite 1) é a adecuada ata os 6 meses, a de continuación (leite 2) ata o ano de idade. A partir do ano poden tomar leite de vaca enteira, aínda que se non toman pescado polo menos unha vez por semana, a fonte de omega 3 e omega 6 podería ser os leites para nenos/as pequenos/as (tamén chamadas leites 3 ou fórmulas de crecemento).

Os cereais, se son ecolóxicos e de tendas de produtos naturais, non adoitan levar azucres engadidos, pero debe revisar a súa composición. As galletas, o mellor é facelas en casa, sen engadirlles azucres, ou mellor aínda ofrecer pan sen sal, que é trigo sen azucres.

A papilla de cereais se é que hai que tomala,  é mellor ofrecela pola mañá, e o idóneo sería que o cereal se tomase en forma de anacos de pan. A papilla de froitas naturais afai dar durante o primeiro ano de vida á hora da merenda, e non debe conter cereais, só a froita. En calquera caso, os horarios decídeos a familia, integrando as rutinas do bebé nas rutinas familiares.

Os cereais están presentes na avea, no pan (sexa de maíz ou de trigo), o arroz. Podes empezar a darlle pan directamente, ou flocos de avea diluídos en auga morna, ou fariña de maíz cocida con auga… O pan, para empezar mellor branco que integral e recordando que os primeiros 6 meses de vida a recomendación é a lactación natural exclusiva.

Polo menos dúas comidas principais deben levar suficiente proteí­na, pero pode ser en forma de carne ou ben peixe, legumes, ovo, etc.

As principais a evitar son as acelgas, espinacas e borraxe, que non deberían ofrecerse en menores dun ano e entre 1 e 3 anos, non superar o total aproximado de 45 gr/día.

A partir dos seis meses poden tomar cereal en forma de pan ou pasta sen problema.

O pexego é unha froita das consideradas alerxénicas, antes recomendábase esperar ao ano para darllo, actualmente acéptase a introdución progresiva a partir dos 6 meses.

Unha alimentación variada e equilibrada seguindo as recomendacións das asociacións de pediatría, é a mellor forma de evitar déficits nutricionais. No caso de que por calquera motivo a alimentación non é adecuada ou se o neno/a ten algunha enfermidade crónica, haberá que indagar primeiro se ten algún déficit nutricional para poder emendalo a continuación.

Por encima do ano, os/as nenos/as poden tomar mel. Debe lavarse os dentes despois, polo alto contido en azucre e non abusar do mel, pois ten un alto í­ndice glicémico. Por iso non debe consumila regularmente, pero se puntualmente.

Como todo na vida, cambiar de hábitos non é sinxelo, o mellor consello é paciencia e perseverar, sen facer diso un problema, non alterar os sabores naturais e ofrecela na mellor textura posible para que o bebé poida xogar con ela e comela. Se tamén tomas da froita que lle ofreces será máis sinxelo, xa que para o bebé os pais son a referencia e teñen a imitalos.

Se o/a neno/a está ben, activo, contento e crece con normalidade, non te preocupes máis pola cantidade que coma, non lle forces e feixe que a súa comida non sexa tema de conversación. Se o/a neno/a esta decaído, pouco activo, enferma con frecuencia, acode ao teu pediatra para buscar a orixe do problema, a diminución do apetito en si mesma non é unha enfermidade, pero se é significativa e repercute no desenvolvemento hai que indagar a causa para descartar enfermidades.

A partir do inicio da alimentación complementaria (6 meses). Achegará graxas de calidade á súa dieta. Pódelo engadir despois de triturar as verduras ou simplemente como aderezo se come en anacos.

O mellor son o pan e as verduras fervidas, cortadas en forma de tiras longas para que as agarren co puño e aínda así­ sobresaian e póidaas morder. En realidade calquera alimento adecuado á súa idade ben cociñado para que o poidan chafar coas encías, xa que aínda non ten molares.

Unha rutina adecuada para un bebé de 9 meses sería de catro ou cinco comidas. Algunha delas debe conter o cereal (por exemplo pan no almorzo), as froitas, (merenda ou sobremesas), as verduras, (tanto na comida como na cea), a proteí­na en comida e cea, (ovo, carne, peixe ou legumes). Tenta que haxa tres veces á semana legumes, que podes preparar con verduras.

Non é necesario nin conveniente engadir ningún tipo de galleta á froita. O ideal para tomar cereais seria facelo en forma de pan ou similar. Respecto a a froita, o idóneo é que se afaga aos sabores naturais de cada alimento.

As fórmulas infantís modificadas a partir de leite de vaca, de cabra ou outras, para parecerse ao leite materno, están autorizadas para a alimentación do lactante durante o primeiro ano de vida. Non existe evidencia científica de que as fórmulas a partir de leite de cabra sexan superiores ás elaboradas a partir de leite de vaca.

O refluxo é un problema secundario a inmaturidade do sistema dixestivo, e as regurxitacións son a consecuencia.  Como a válvula gastroesofágica non ten a madurez completa, non sela totalmente o estómago durante a dixestión e por iso a comida reflúe de estómago a esófago.  Se o alcance do refluxo limítase ao descrito non teñen maior importancia, pero se produce pranto continuo, extensión do tronco e sobre todo se afecta o crecemento,  poderiamos estar ante unha enfermidade por refluxo gastroesofáxico que debe consultarse co seu pediatra. Nun bebé que non tivo refluxo previamente, se o inicia coa alimentación complementaria, debe consultalo.

Como norma xeral non se debe forzar, doutra banda os cereais deberíaos tomar en forma de pan ou se van engadidos ao leite, os mínimos posibles e con cereais de baixo índice glicémico. Hai que evitar cambiar o sabor natural dos alimentos (non adozar, non salar, non ofrecer bollería industrial ou galletas).

Moi variables, desde enroxecemento da pel, bochas, inchazón de beizos ou pálpebras, ata dificultade respiratoria ou mareo con pérdida de conciencia. Ante a mínima sospeita, o primeiro evitar o contacto ou retirar o que estea a tomar nese momento e consultar de forma inmediata co seu pediatra.

Non está establecida nin a conveniencia nin a mellor forma de facer unha lactación mixta, segundo a razón para facela (pouca produción aparente de leite os primeiros días, ganancia escasa de peso, incorporación da madre ao traballo…)  unha estratexia pode ser máis adecuada ou cómoda que outra. O mellor consello é consultalo co equipo de pediatría para avaliar a necesidade en primeiro lugar e a forma de facelo en segundo.

No baby led weaning, é o bebé quen dirixe o proceso de cambio cara á alimentación variada, en liñas xerais é ben aceptada polo bebé e a familia que aos poucos lle vai ofrecendo alimentos para que os tome coa man e próbeos. Vantaxes, entre outras non ter que preparar ou comprar comidas aparte, e incorporarse á cultura culinaria da súa casa.

A partir dos 6 meses a maioría dos bebés poden facelo, e pódese utilizar para unha moi ampla variedade de alimentos desde verduras cocidas cortadas en tamaño dun dedo ,a froitas cortadas en forma de paliños ou en calquera outra forma de maneira que o neno/a póidaas suxeitar e levar á boca, sempre adaptándonos ao desenvolvemento e habilidades do bebé. Evidentemente é un proceso supervisado directamente (o bebé come á vez que os seus pais o que aumenta o seu interese pola comida), e non se poden ofrecer alimentos duros e pequenos (froitos secos, mazá crúa…).

Se o leite está recentemente extraído adminístrello directamente sen quentar.

Se a estabas conservando na neveira ou conxelador, quéntaa ao baño marí­a ata que alcance a temperatura corporal aproximadamente, (36 graos aproximadamente). Non require fervela.

Dar papilla de cereais non é necesario se o/a neno/a ten un crecemento adecuado, pódense tomar os cereais por exemplo ofrecendo pan.

Unha rutina adecuada para un bebé de 9 meses sería de catro ou cinco comidas. Algunha delas debe conter o cereal (por exemplo pan no almorzo), as froitas, (merenda ou sobremesas), as verduras, (tanto na comida como na cea), a proteí­na en comida e cea, (ovo, carne, peixe ou legumes). Tenta que haxa tres veces á semana legumes, que podes preparar con verduras.

A Organización Mundial da Saúde recomenda ata os 6 meses de idade alimentación con lactación natural exclusiva, de non ser posible pódese utilizar unha fórmula artificial.

A alimentación complementaria (AC) que se introduce a partir desta idade pode incluír cereais, aínda que integrais de baixo índice glicémico.

Os purés de froita se os pais optan por alimentar eles ao bebé, son froitas trituradas, sen cereais engadidos. O habitual é iniciar as froitas coas do noso entorno: mazá, plátano, laranxa, pera, etc., separando varios días a introdución de cada unha delas para detectar problemas.

Outra estratexia alimentaria consiste no Baby Led Weaning, na que o bebé sempre que xa non teña o reflexo de extrusión (expulsar todo aquilo que se introduza na boca) pode alimentarse con anacos de froitas ou outros alimentos que se desfagan na boca.

Na revisión dos 4 meses de idade o equipo de pediatría anticipará este tema coa familia e na dos 6 meses xa se entrará en detalle para iniciala.

A normativa establece que aqueles produtos que vaian servirse crús, escabechados ou en salgadura deben someterse a conxelación de -20ºC, durante un período mínimo de 24 horas ou a -35ºC durante 15 horas.  Nos fogares a pesar de ter conxeladores de 3 estrelas, estes non conseguen unha temperatura inferior a -18ºC polo que necesitaría un mínimo dunha semana de conxelación. Se o conxelador non alcanza esas características, hai que substituír a conxelación pola cocción, é dicir, fritir, ferver ou enfornar o peixe durante un minuto a unha temperatura superior a 60ºC.

Non é necesario ofrecer o leite nesta textura, pódese dar leite no biberón ou lactancia natural e os cereais aparte.

Desde o punto de vista sanitario e nutricional, non se recomenda engadir sal na alimentación infantil, como tampouco se recomenda na alimentación do adulto.

Pódese facer, introdúcese no conxelador no día que se extraeu e pódese conservar dependendo do conxelador entre 3 semanas (conxeladores de neveiras sinxelas) e ata 6 meses (conxeladores que alcanzan temperaturas inferiores a -19ºC). Convén almacenala en envases pequenos (inferiores a 150cc).

É individual, os síntomas máis comúns de intolerancia consisten en dor abdominal diarrea e distensión da tripa. #Ante a presenza debe consultar co seu pediatra que valorará a clínica e no seu caso indicará os estudos necesarios para confirmar o diagnóstico.

É normal e esperable. Non debe ser obxecto de preocupación salvo que haxa detención do crecemento ou eliminación de produtos patolóxicos nas mesmas (sangue, moco, pus..).

A auga da billa se ten o control sanitario adecuado serve para preparar o biberón, débese ferver máis dun minuto pero sempre menos de 5 para evitar a concentración de solutos. Posteriormente espérase a que estea tépeda para engadir o po do leite, axítase ata conseguir unha mestura homoxénea, e compróbase a adecuación da temperatura vertendo por exemplo unha pinga do biberón sobre a man do coidador. Se se opta por auga embotellada, debe ser de mineralización débil, apta para alimentación infantil, e non require ser fervida.

Se o neno/a toma ben a súa alimentación complementaria xa pode tomar leite de vaca. Os leites para nenos/as pequenos (mal chamadas leites de crecemento ou leites 3) recoméndanse como fonte alternativa de omega 3 e omega 6. cando polo motivo que sexa o neno/a non toma pescado con regularidade.

Case ningunha o é, porque na súa elaboración utilízanse alimentos pouco saudables ou en proporcións inadecuadas. A mellor forma de ofrecer cereal saudable a un bebé é ofrecer pan, avea moída, pero non en forma de galleta.  A mellor recomendación é substituír as galletas por pan, idealmente pan integral, ou ben cereais integrais.

Na medida do posible débese limitar a cantidade de cereais que se achegan ao leite e ademais estes deben ser ricos en fibra e de baixo índice glicémico. Unha vez que o neno/a pode tomar pan, esta é a vía natural de tomar cereais, evidentemente non en forma de bollería industrial nin similares.

Cada individuo deberí­a utilizar a súa propia cubertería debido a que as infeccións que se transmiten por contacto oral-oral, pingas ou outras, se poderían contaxiar dun a outro.

Cando polo motivo que sexa, a nai decide abandonar a lactación materna e o neno/a xa é maior, o proceso pode resultar dificultoso. Recoméndase facelo de forma gradual, diminuíndo número e tempo por toma sen negarllo, e tentando ofrecer alternativas lúdicas. En resumo, buscar unha saída pactada (adaptando a linguaxe á idade do neno/a), pero perseverando con paciencia ata alcanzar o obxectivo final.

En principio ningún, os elaborados a partir de produtos vexetais como a soia tampouco son unha boa alternativa xa que pode haber reaccións cruzada coas proteínas de leite de vaca.

Non sendo feitas en casa o ideal sería non tomalas, non achegan valor nutritivo.

A papilla natural debe prepararse inmediatamente antes de ser consumida. En neveira se oxida e perde parte do contido vitamínico. Conxelala non é adecuado.

A Organización Mundial da Saúde recomenda lactación natural exclusiva ata os 6 meses de idade. A partir desta idade e coa introdución da alimentación complementaria o neno/a pode tomar froita sempre mellor enteira (coa súa pulpa natural) que en forma de zume que eleva moito a concentración de azucres.

A Organización Mundial da Saúde recomenda lactación natural exclusiva ata os 6 meses de idade. Se o neno/a crece adecuadamente, mantén a súa liña de crecemento, non se xustifica ofrecer suplementos. Nas moi raras ocasiones e en que a lactación natural non é suficiente e de forma transitoria, revisado polo seu equipo de pediatría, pódese ofrecer un suplemento de fórmula artificial de inicio, preparándoa seguindo as instrucións do fabricante.

As causas do cambio de coloración das feces son múltiples, desde os propios pigmentos que conteñen os alimentos, ata produtos como os sales biliares propios da dixestión. Se o bebé atópase contento, come ben e en aparencia san, non debería haber problema sen prexuízo de consultar co teu equipo de pediatría.

A Organización Mundial da Saúde recomenda lactación natural exclusiva ata os 6 meses de idade. Ademais é frecuente que ata esta idade os bebés teñan aínda o reflexo de extrusión, e poden non ser capaces aínda de desfacer os alimentos na boca. Finalmente, non hai evidencia científica sólida para recomendar a introdución precoz de ningún tipo de alimento.

Se o neno/a toma outras fontes de proteínas, a cantidade de leite non debería exceder como cifra orientadora o medio litro diario segundo a rede Europea Publica de Saúde Alimentaria , os cereais como complemento, mellor por separado e respectando a cantidade que queira tomar o bebé (atentos aos signos de saciedade).

Depende da idade, antes dos 5-6 meses, o reflexo de extrusión é natural. A partir desa idade, se é por saciedade non se debe insistir, e se é un mal hábito debe ser corrixido de forma perseverante e con moita paciencia polos pais. Integralo no ambiente familiar para a comida e non facer da mesma un obxecto de disputa.

Ata os 6 meses de idade o leite (preferentemente materna, nunca se fará suficiente énfase), é o único alimento recomendado. Entre os 6 meses e o ano de idade é o alimento preferente, se o neno toma outras fontes proteicas, as recomendacións europeas establecen a cantidade en torno ao medio litro diario de leite.

A mazá, o pexego e o albaricoque pertencen á familia das rosáceas, do mesmo xeito que as cereixas, a ameixa, a nectarina ou a pera.  É a familia de froitas que máis reaccións alérxicas produce.  A sintomatoloxía e a intensidade da reacción son moi variables, en ocasións transitorias. Os alimentos que lle dan reacción é  preferible evitalos, débese falar co equipo de pediatría para planificar a introdución da alimentación complementaria.

O iogur natural sen azucre, é o ideal. Non fai falta que sexa elaborado con leite de continuación, xa pode consumir calquera iogur, só evita os que conteñen colorantes como os iogures de sabores.

O leite e o iogur teñen un valor nutritivo similar aínda que o iogur ten as súas vantaxes, entre outras, que se dixire máis facilmente,  nutrientes (como o calcio) asimílanse mellor, contén menos lactosa, produce menos gases. Ademais, conteñen lactobacilos que melloran a flora intestinal. Pódese ofrecer en pequenas cantidades iogur natural ou queixo fresco entre os 6 e 12 meses de idade, a modo de proba pero non como substitutivo do leite.  Ofrecer preferentemente iogur natural, evitando os azucrados, edulcorados ou con aditivos.

Débese introducir proteí­na que pode provir de carne, peixe, ovo ou legumes, tanto na comida como na cea. No caso das ceas recomendamos de preferencia os peixes e o ovo, ao ser máis dixestivos para ir durmir. Despois dos 12 meses adóitase suplementar con algunha toma de peito ou biberón despois da cea, iogur ou queixo, aínda que non é obrigado.

Cando temos fame e empezamos a comer, a sensación de saciedade demórase ata uns 20 minutos. Así, se o bebé come moi rápido, en menos dese tempo, non chega a ter esta sensación de saciedade e por iso segue comendo. É importante que coman amodo.

Non se recomenda seguir dándolle máis comida da adecuada para a súa idade e constitución, non todos os bebés son iguais. Pero de todas as maneiras hai que evitar a obesidade, verdadeira praga actual entre os nenos/as españois.

Se se refire aos leites comercializados xa mesturados previamente, como debe indicar o fabricante no envase, non son substitutivos do leite.

Se pola contra refírese a engadir cereais ao biberón, hai que dicir que se poden introducir a partir dos 6 meses, aínda que se o crecemento do neno/a é adecuado, non son imprescindibles.

A súa función é saciar e aumentar a achega calórica.

Cambiar de hábitos sempre é difícil para todas as persoas. As transicións deben realizarse con paciencia e perseveranza e non de forma brusca. Por iso, a introdución debe ser progresiva, o primeiro día próbano, o segundo aumentamos lixeiramente a cantidade etc.

Ademais hai que respectar varios días entre cada alimento para identificar potenciais problemas.

A conduta de imitación sempre facilitará que o neno/a teña interese polos novos alimentos.

Non se debe engadir sal á comida. Todos os alimentos levan un pouco de sal de forma natural. O mesmo coas especias fortes. Estes hábitos de saborear as comidas son elementos culturais que non achegan valor nutricional á comida.

A introdución da alimentación complementaria non pode poñerse en relación con dificultades para conciliar o soño.

Non debemos esquecer que o leite é un alimento fundamental na dieta do bebé, se o neno rexeita o leite debemos ter paciencia e perseveranza e non deixar de ofrecerlla diariamente ata que pouco a pouco a vaia aceptando.

Adoita ser un problema transitorio que se soluciona perserverando. Se o bebé é maior de 9 meses podemos darlle derivados lácteos en forma de iogur natural ou queixo fresco que en xeral son moi ben aceptados e daranlle a achega de calcio necesario.

A alimentación complementaria autorregulada tamén coñecida como baby led weaning, o bebé dirixe o proceso de cambio cara á alimentación variada, adoita ser ben aceptada polo bebé e a familia que aos poucos lle vai ofrecendo alimentos para que os tome coa man e próbeos. Vantaxes, entre outras non ter que preparar ou comprar comidas aparte, e incorporarse á cultura culinaria da súa casa.

Durante o primeiro ano de vida o leite é un alimento esencial, as bebidas vexetais non poden substituíla, xa que non se parecen en nada na súa composición. En caso de alerxia ás proteí­nas do leite de vaca debe tomar unha fórmula hidrolizada que lle prescribirá o seu pediatra, ata que se comprobe baixo supervisión directa que se superou a intolerancia.

Podes ofrecela sen cocer, non é prexudicial, aínda que adoita ser máis sinxelo que a coman se se coce previamente.

O chocolate non é un alimento esencial e ademais son ultra procesados en maior ou menor medida, por tanto o seu consumo debe ser puntual e limitado. Ademais dos diferentes tipos existentes, débese dar preferencia aos que conteñan maior porcentaxe de cacao e menor de azucre.

Desde o punto de vista da seguridade alimentaria son adecuados, a composición nutricional é correcta e cumpre os requisitos que dita a Comunidade Europea.  De todos os xeitos este tipo de alimentación, é  un tránsito á alimentación normal, así­ que unha das funcións importantes é ofrecerlle ao bebé novas texturas e sabores naturais e para iso van moito mellor os elaborados en casa: ten unha maior gama de sabores permite adecuar a textura a cada bebé e as súas diferentes idades.

A redes anti afogos son en teoría,  unha opción para introducir a alimentación complementaria, evitando o atragoamento e facendo máis autónomo ao bebé. Desde o punto de vista pediátrico simplemente constatar que é un dispositivo autorizado para a súa comercialización e uso no rango de idades descritos polo fabricante.

As verduras de folla verde como as acelgas, as espinacas ou as borraxes, non se deben dar durante o primeiro ano de vida polo seu alto contido en nitratos, o leite de vaca, o peixe de gran tamaño polo seu alto contido en metil mercurio non antes dos dous anos e por seguridade, os froitos secos ou calquera outro alimento que poida producir atragoamento non deben ofrecerse ata os 3 anos. E por suposto non edulcorar nin engadir sal ás comidas.

Aínda que o marisco é causa de ata o 8% das alerxias alimentarias non hai evidencia para recomendar atrasar a súa introdución na dieta co obxectivo de evitar esta aparición. Seguirase a recomendación para a introdución de calquera outro alimento (con cantidades pequenas e crecentes e separándoo varios dias para identificar problemas), non ofrecéndoo cru, e evitando aqueles con alto contido en cadmio (cabezas gambas, corpo de crustáceos…).

A lactosa é o principal hidrato de carbono do leite . Para ser absorbida necesita un encima presente nas células do intestino delgado chamada lactasa.

Cando hai un déficit de lactasa (total ou parcial) a lactosa non se absorbe na súa totalidade provocando gases, distensión e dor abdominal , diarrea, náuseas e vómitos. As causas poden ser secundarias algunha patoloxía intestinal, neste caso adoita ser transitoria e cando o intestino recupérase a absorción de lactosa tamén o fai ou pode unha intolerancia primaria determinada xeneticamente.

O tratamento é facer unha dieta sen lácteos non fermentados pois adoitan tolerar ben o iogur e o queixo. Se o neno é menor de 12 meses daremos un leite de fórmula sen lactosa e se é maior de 12 meses leite de vaca sen lactosa. As bebidas vexetais (soia, avea, arroz…) non se recomendan en nenos por non ser adecuadas nutricionalmente

Se o bebé está con lactación natural ofrecerlle o peito a demanda ante os primeiros signos de que ten fame, en canto vemos que esperta e empeza a moverse sen esperar a que chore. Se toma lactación artificial   e o bebé demanda o biberón antes das tres horas, ofrecerlle a toma.

De 0 a 6 meses lactación natural ou leite de inicio.

De 6 a 12 meses lactación natural ou leite de continuación e pódense ofrecer cereais preferiblemente pan integral ou avea e o leite pódese ofrecer en vasiño.

A partir dos 12 meses lactación natural, se a mantén, ou leite de vaca e cereais.

Os froitos secos triturados en forma de cremas ou purés (crema de cacahuete por exemplo) poden ofrecer se sen problema desde o inicio da alimentación complementaria, aos seis meses.

O almorzo ideal a esta idade consistiría nunha porción de lácteo (leite de vaca enteira, yogur ou queixo fresco ), unha porción de cereal ( preferentemente pan integral, avea ou galletas feitas en casa ) e unha porción de froita preferiblemente enteira (non zumes).

Non se recomendan galletas ou bollería industriais e cereais comerciais por conter graxas pouco saudables e moito azucre.

A partir dos 9 meses pódese introducir o iogur en pequenas cantidades,  despois dos 12 meses xa pode darse un ou dous ao día (dependendo da cantidade de leite que tome o bebé).

A chamada intolerancia a proteínas de leite de vaca é unha alerxia non mediada por IGE, realmente leste sería o termo é mais correcto pera referirnos a ela. Os síntomas son principalmente dixestivos en forma de dor abdominal, vómitos, diarrea ou sangue en feces.

O tratamento é retirar da dieta o leite de vaca e pautar un leite hidrolizada , se o bebé está con lactación materna exclusiva a nai debe facer dieta exenta de leite de vaca. Adoita resolverse espontaneamente cara ao ano de vida.

É un tema que debe ser seguido escrupulosamente polo pediatra e en ocasións segundo protocolos, polo gastroenterólogo infantil.

O cambio de leite de continuación a leite de vaca pode facerse sen problema a partir dos 12 meses de vida.

Aos 6 meses pódese introducir progresivamente todo tipo de verduras fóra das de folla verde como as acelgas, as espinacas ou as borraxes, que non se deben dar durante o primeiro ano de vida polo seu alto contido en nitratos.

As pautas actuais indican que se pode introducir aos 6 meses.

O leite de continuación pode empezar a ofrecerse a partir dos 6 meses de vida, sempre que non sexa posible continuar coa lactación materna ou por diferentes motivos sexa necesario suplementala.

Como norma xeral pódenselle ofrecer a partir dos 6 meses dependendo da familia e do desenvolvemento psicomotor do bebé, que debe poder manterse sentado con apoio, saber levar comida á boca por se só e non ter reflexo de extrusión.

Ofreceránselle anacos que poida suxeitar coas mans e dunha consistencia que lles permita chafar os alimentos apertándoos coa lingua e enxivas. Alimentos de consistencia moi dura como os froitos secos non deben ofrecerse nunca antes dos 3 anos.

Na maioría da ocasións as expectativas dos pais en canto ás cantidades de comida que deben tomar os seus fillos/as non coinciden coas verdadeiras necesidades nutricionais do bebé.

En primeiro lugar é importante asegurarse de que o seu crecemento e desenvolvemento sexan adecuado. Se o neno/a está san/a e desenvólvese adecuadamente,  probablemente estea a comer suficiente e  a falta de apetito non debe ser sinal de alarma.

É mais importante ofrecer ao neno/a unha alimentación variada e saudable e deixar que el regule as cantidades. lembrar que nunca debemos forzar á o neno/a para comer.

Os síntomas mais frecuentes de intolerancia ao glute son diarrea, vómitos, distensión e dor abdominal; en ocasións mesmo están irritables, apáticos e poden chegar presentar atraso de crecemento. Se  se sospeita que o bebé sofre de intolerancia ao glute débese acudir ao pediatra.

O peixe pode introducirse na dieta do bebé a partir dos 6 meses.  Desaconséllase o peixe azul de gran tamaño (emperador, peixe espada, cazón, atún…) polo seu contido en metilmercurio.

A partir dos 6 meses os bebés poden tomar calquera tipo de froita,  non hai unhas froitas mellores que outras para comezar.

A introdución debe ser progresiva esperando uns días antes de introducir outra nova, debe ofrecerse madura e preferiblemente enteira (non en zume). Pode ofrecerse en anacos grandes, chafada ou en papilla segundo as preferencias da familia.

Os bebés poden tomar embutido a partir dos 12 meses de vida, con todo convén evitalo ao máximo xa que se trata dun alimento superfluo non necesario na dieta do pequeno.